ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΡΝΤΟΓΑΝ: ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ;

Η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, πολλές συζητήσεις, προσδοκίες, αντιδράσεις. Μια προσέγγιση όμως τόσο αυτής όσο και των Ελληνοτουρκικών γενικά, θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη της τη μεγάλη εικόνα. Δηλαδή την τουρκική πολιτική, μακρόπνοη και καλά σχεδιασμένη, και να παρατηρεί τις επί μέρους εξελίξεις υπό το πρίσμα αυτής της πολιτικής.
Αυτό δε γίνεται. Πιθανόν να κρίνουμε εξ ιδίων τα αλλότρια: επειδή η Ελλάδα δεν έχει όραμα ούτε σχεδιασμό, ίσως να νομίζουν οι εκάστοτε επιτελείς της εξωτερικής μας πολιτικής πως και η Τουρκία δεν έχει. Έτσι, κρίνουν τις προθέσεις της με βάση την ανά πάσα στιγμή συμπεριφορά της. Και οι αντιδράσεις είναι ανάλογες: Όταν η Τουρκία επιτίθεται, θεωρούμε ότι πρόκειται για έξαρση της στιγμής, για παιχνίδια με στόχο το εσωτερικό ακροατήριο της Τουρκικής κυβέρνησης. Όταν αναστέλλει τις προκλήσεις, ερμηνεύεται αυτό ως μια αλλαγή στάσης που ανοίγει προοπτικές εξομάλυνσης των σχέσεων. Έτσι, η ελληνική πολιτική άγεται και φέρεται από τις τουρκικές συμπεριφορές, αιφνιδιάζεται δε όταν από μια περίοδο ύφεσης επανέρχεται η τουρκική επιθετικότητα. Αυτό από μόνο του είναι προβληματικό και αποτελεί εγγύηση της συνέχισης των προβλημάτων, γιατί εμποδίζει την αντιμετώπισή τους στην πραγματική τους διάσταση: του ότι απέναντί μας έχομε μιαν επεξεργασμένη πολιτική βαθιάς πνοής, την οποία η Τουρκία υλοποιεί, επομένως κάθε της κίνηση εντάσσεται σε αυτό το στόχο, ανεξάρτητα από διακυμάνσεις στην ένταση που προκαλεί.
Μια πρώτη εκτίμηση της επίσκεψης Ερντογάν είναι λοιπόν ότι δεν την καταλαβαίνει η Ελλάδα ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου της Τουρκίας για την περιοχή μας και την πατρίδα μας. Άρα δε μπορούν να εξαχθούν αξιόπιστα συμπεράσματα για το αποτέλεσμά της. Αυτό είναι πρόβλημα που θα πρέπει να επιλύσει η χώρα μας το συντομότερο, ανεξάρτητα από τη θέση που μπορεί κάποιος να υιοθετήσει απέναντι στη γείτονα. Ακόμα κι αν κάποιος υποστηρίζει τον κατευνασμό και την υποταγή της Ελλάδας στις διεκδικήσεις της Τουρκίας, πρέπει να το κάνει έχοντας στο νου του την πλήρη εικόνα, τις προθέσεις και τα σχέδια της πολιτικής της. Άλλο η εσωτερική αντιπαράθεση για τί πρέπει να γίνει, κι άλλο η λάθος ανάγνωση της πραγματικότητας.
Οφείλει ο δημόσιος διάλογος και αντιπαράθεση να γίνεται σε στέρεα βάση. Κι αυτή μπορεί να είναι μόνο η διάγνωση της τουρκικής πολιτικής. Έτσι μόνο κάθε πλευρά θα μπορεί να επιχειρηματολογήσει συγκεκριμένα, και να επεξεργαστεί μιαν άποψη που θα απαντά σε πραγματικές καταστάσεις. Αλλιώς πρόκειται για θέσεις που δεν αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα, κι η πραγματικότητα σε τέτοιες περιπτώσεις τιμωρεί.
Δε θα αναλύσομε εδώ τη διαχρονική τουρκική επεκτατικότητα, το σχεδιασμό που μεθοδικά προχωράει από την επαύριο της Συνθήκης της Λωζάννης μέχρι σήμερα, από το Αρτσάχ μέχρι την Κύπρο κι από το Κουρδιστάν ως τη Λιβύη. Θα επιμείνομε όμως πως πρέπει αυτή να συνειδητοποιηθεί από τον ελληνικό επιτελικό και διπλωματικό σχεδιασμό.
Αν αυτό γίνει, θα μπορεί η ελληνική πολιτική, ακόμα κι αυτή που πρεσβεύει την υποταγή, να ασκείται με βάση γεγονότα κι όχι επιθυμίες. Κι αυτό ήδη θα είναι κέρδος.
Δεν αρκεί όμως η κατανόηση του τουρκικού σχεδιασμού· θα πρέπει να διαμορφωθεί όραμα και σχέδιο για τη χώρα, σε κάθε επίπεδο, κι όχι μόνο στην εξωτερική πολιτική. Γιατί δίχως αυτό, υπάρχουμε ακόμα τυχαία, και οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη θα μας βρει απροετοίμαστους. Το θέμα είναι ότι οι ελίτ της χώρας στερούνται οράματος· δεν νοιώθουν καν συνδεδεμένες με τη χώρα, τη βλέπουν ως χώρο άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων και το βλέμμα τους είναι στραμμένο στο εξωτερικό, όπου έτσι κι αλλιώς μπορούν εύκολα να καταφύγουν όταν έρθει η ώρα.
Οπότε, τη διέξοδο θα πρέπει να την επεξεργαστεί ο λαός. Θα πρέπει να καταλάβει ότι τα διακυβεύματα είναι πια υπαρξιακά, ότι δεν υπάρχει αύριο, δεν υπάρχει συνέχιση μιας πορείας στην ιστορία με ένα νέο ακρωτηριασμό. Η επόμενη ήττα θα είναι η ταφόπλακα της ύπαρξής μας σαν ιστορικό υποκείμενο. Γι’ αυτό οφείλομε να αντιδράσομε, πρώτα απέναντι στον παρακμιακό εαυτό μας που μας ωθεί στην καταστροφή. Να ξεπεράσομε τη μεγάλη μας κρίση αξιών, να σταθούμε ξανά στα πόδια μας κοιτώντας πώς λειτουργούσαν οι παλιοί μας, να εκσυγχρονίσομε την παράδοσή μας. Και ακολούθως να φτιάξομε όραμα και πολιτικές που θα το υλοποιήσουν. Με τακτικές κινήσεις και στρατηγικούς σχεδιασμούς, προσηλωμένοι στο στόχο και αποφασισμένοι. Πρώτα απέναντι στο μηδενιστικό εαυτό μας και μετά απέναντι στο γενοκτόνο, αναθεωρητικό, ιμπεριαλιστικό Τουρκικό κράτος, είτε στην κεμαλική είτε στην ισλαμοφασιστική του εκδοχή…

Ακολουθεί σχολιασμός κατ’ άρθρο του κειμένου της Διακήρυξης των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας (με κεφαλαία κάτω από το σχολιαζόμενο άρθρο):
Ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, η Α.E. κ. Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, η Α.E. κ. Recep Tayyip Erdoğan, εκπροσωπώντας τις αντίστοιχες Κυβερνήσεις τους (που αποκαλούνται από κοινού «τα Μέρη»), έχοντας προεδρεύσει της 5ης συνάντησης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Τουρκίας την 7η Δεκεμβρίου 2023, στην Αθήνα, σε πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας,
PP1. Αναγνωρίζοντας την ανανεωμένη βούληση για συνεργασία μεταξύ των Κυβερνήσεων των δύο χωρών,
ΕΔΩ ΕΓΚΕΙΤΑΙ Η ΛΑΘΟΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΛΕΥΡΑΣ. ΒΛΕΠΕΙ ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΗ ΒΟΥΛΗΣΗ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΣΕ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ ΚΑΙ ΔΟΥΡΕΙΟ ΊΠΠΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΗ ΔΥΣΗ.
PP2. Υπογραμμίζοντας ότι οι δεσμοί μεταξύ των δύο γειτονικών εθνών έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν σημαντικά την ευημερία και τη δυναμική της περιοχής,
ΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΓΕΙΤΟΝΙΚΩΝ ΕΘΝΩΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΣΜΟΙ ΚΑΤΑΠΙΕΣΗΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΙΩΝΕΣ ΕΞΑΝΔΡΑΠΟΔΙΣΜΩΝ, ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΛΑΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ.
PP3. Δίνοντας έμφαση στην ανάγκη να συνεχίσουν να εργάζονται από κοινού προς όφελος και των δύο κοινωνιών σε κλίμα φιλίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης,
Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΝΑ ΕΠΑΝΑΣΥΣΤΗΣΕΙ ΓΕΦΥΡΕΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΥΣΗ. ΔΕΝ ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΠΑΞΙΩΝΕΙ, ΑΛΛΑ ΜΕΣΩ ΑΥΤΗΣ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΥΣΗ.
PP4. Επιδιώκοντας ενίσχυση των διμερών σχέσεων μέσω των υφιστάμενων θεσμικών μηχανισμών,
ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕΣΩ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΛΕΓΧΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ.
PP5. Τονίζοντας ότι, προκειμένου να ενισχυθούν οι σχέσεις καλής γειτονίας, αμφότερα τα Μέρη, χωρίς να θίγονται οι εκατέρωθεν νομικές θέσεις τους, θα καλλιεργούν πνεύμα αλληλεγγύης απέναντι στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις,
ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΑΦΕΣ ΠΩΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΟΥΔΕΤΕΡΗ ΕΚΦΡΑΣΗ, ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ ΙΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΧΩΡΩΝ: ΕΦΟΣΟΝ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΠΙΖΗΤΑ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΣΤΑΤΟΥΣ ΚΒΟ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΟΧΙ, Ο ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ, ΠΟΥ ΒΛΕΠΕΙ ΝΑ «ΜΗ ΘΙΓΟΝΤΑΙ» ΟΙ ΝΟΜΙΚΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΕΙΣ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΟΥΡΚΟΛΙΒΥΚΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ.
PP6. Υπογραμμίζοντας ότι για την προώθηση της εν λόγω θετικής ατμόσφαιρας και ατζέντας, αμφότερα τα Μέρη θα ενθαρρύνουν την ανταλλαγή επισκέψεων σε κάθε επίπεδο με προσέγγιση προσανατολισμένη στην επίτευξη αποτελεσμάτων,
Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ΘΑ ΑΡΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΥΣΗ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΟΤΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΣ ΕΤΑΙΡΟΣ ΤΗΣ. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΞΕΠΛΥΜΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ, ΑΦΟΥ ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΟΣΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ.
PP7. Υπενθυμίζοντας ότι μεταξύ των θεμελιωδών σκοπών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και των παγκοσμίως αναγνωρισμένων αρχών του διεθνούς δικαίου είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και η φιλική συνεργασία μεταξύ των κρατών,
ΔΕ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΕΝΙΚΑ, ΚΑΘΩΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΟΝ ΚΑΤΑΠΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ. ΑΠΟΜΟΝΩΝΕΤΑΙ ΕΔΩ ΜΟΝΟ Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ Η ΦΙΛΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ· ΟΤΑΝ ΟΜΩΣ ΑΥΤΟ ΔΕ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ, ΤΟΤΕ Η ΕΙΡΗΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΤΑΓΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΕΣΤΕΡΟΥ ΣΤΟΝ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟ ΔΙΧΩΣ ΠΟΛΕΜΟ, ΚΑΙ Η ΦΙΛΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΘΑ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΙΣΧΥΡΟΥ.
PP8. Έχοντας αποφασίσει να καλλιεργούν φιλικές σχέσεις, αμοιβαίο σεβασμό, ειρηνική συνύπαρξη και κατανόηση και να επιλύουν κάθε διαφορά μεταξύ τους με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο,
ΉΔΗ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΕΔΕΙΞΕ ΠΩΣ ΕΝΝΟΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ: ΌΤΑΝ ΠΑΡΕΠΕΜΨΕ ΣΕ ΑΥΤΟ Ο ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕ ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΝΑ ΛΥΘΕΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΑ ΤΕΤΕΛΕΣΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ. ΚΙ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΛΗ ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ.
PP9. Υπογραμμίζοντας τη σημασία των αποτελεσματικών διαύλων και μηχανισμών επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο για την επιτυχή διαχείριση των διμερών τους σχέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης,
ΚΙ ΕΔΩ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ «ΔΙΜΕΡΗ», ΟΠΟΤΕ ΔΙΜΕΡΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ. Η ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ ΠΟΥ ΕΥΘΕΩΣ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, ΕΙΝΑΙ ΔΙΜΕΡΗ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΥΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ. ΞΕΡΟΥΜΕ ΠΟΙΟΣ.
PP10 Τονίζοντας ότι και τα δύο Μέρη θα προσεγγίσουν τις σχέσεις τους με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας και την εμβάθυνση των δεσμών μεταξύ των λαών, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο στην ευημερία και την ειρηνική συνύπαρξη των δύο γειτονικών λαών τους, τονίζοντας περαιτέρω ότι προς τούτο, υπό το φως της επιτευχθείσας σημαντικής προόδου σχετικά με την προώθηση της θετικής ατζέντας σε οικονομικά και εμπορικά θέματα μέσω του Κοινού Σχεδίου Δράσης, οι δύο πλευρές θα διερευνήσουν επιπρόσθετα θέματα συνεργασίας.
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΒΑΣΗ ΟΠΩΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ, ΟΠΩΣ Η ΕΛΛΑΔΑ, ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΑΣ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. ΤΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΦΕΥΓΕΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥΣ.

Συμφώνησαν στα κάτωθι:
OP1. Τα Μέρη συμφωνούν να συμμετέχουν σε συνεχείς εποικοδομητικές και ουσιαστικές διαβουλεύσεις με βάση τους ακόλουθους πυλώνες:
(α) Πολιτικός Διάλογος:
– σε θέματα αμοιβαίου συμφέροντος
– Διερευνητικές/ Διαβουλευτικές συνομιλίες
(β) Θετική Ατζέντα, στο πλαίσιο του ενισχυμένου Κοινού Σχεδίου Δράσης, που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος στους τομείς της επιχειρηματικότητας-οικονομίας, τουρισμού, μεταφορών, ενέργειας, καινοτομίας, επιστήμης και τεχνολογίας, γεωργίας, περιβαλλοντικής προστασίας, κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, νεολαίας, εκπαίδευσης και αθλητισμού και όποιον άλλο τομέα συμφωνηθεί από κοινού, με στόχο την επίτευξη σημαντικών και συγκεκριμένων παραδοτέων, εξορθολογίζοντας και επικαιροποιώντας συνεχώς την ατζέντα, με δομημένο τρόπο και νέα θέματα.
(γ) Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που περιλαμβάνουν μέτρα στον στρατιωτικό τομέα που θα συνέβαλλαν στην εξάλειψη αδικαιολόγητων πηγών έντασης, καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές.
ΜΕ ΤΟ CASUS BELLI ΣΕ ΙΣΧΥ ΤΙ ΜΕΤΡΑ ΘΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ;
OP2. Τα Μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους.
Η ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΚΑΙ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΟΖ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΦΑΝΩΣΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΕΧΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ;
OP3. Τα Μέρη θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
ΕΔΩ ΠΕΤΥΧΑΙΝΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΟ ΣΤΟΧΟ ΤΗΣ ΜΗ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΕΚΤΑΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ. ΌΤΑΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΕΝΤΑΣΕΙΣ ΑΥΤΕΣ ΕΙΤΕ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΥΘΟΥΝ ΣΕ ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ, ΕΙΤΕ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΝ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΑΛΛΑ ΜΕΣΑ. Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΟΡΕΙ ΠΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ.
Αυτή η Διακήρυξη δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεσμευτική για τα Μέρη κατά το διεθνές δίκαιο. Καμία πρόνοια της Διακήρυξης αυτής δεν πρέπει να ερμηνεύεται ότι παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τα Μέρη.
ΔΗΛΑΔΗ ΕΧΟΜΕ ΕΝΑ ΕΥΧΟΛΟΓΙΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΟΔΗΓΕΙ ΠΟΥΘΕΝΑ. Ή ΜΑΛΛΟΝ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΕΠΙΔΙΩΞΕΩΝ, ΑΦΟΥ ΚΑΝΕΝΑ ΜΕΤΡΟ ΦΙΛΙΑΣ ΔΕ ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΜΠΟΔΙΟ ΣΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΤΑΣΗΣ.
Έγινε στην Αθήνα, την 7η Δεκεμβρίου 2023, σε δύο αντίγραφα, καθένα στην Ελληνική, Τουρκική και Αγγλική γλώσσα με όλα τα κείμενα να θεωρούνται εξίσου αυθεντικά. Σε περίπτωση διαφοράς ως προς την ερμηνεία, υπερισχύει το αγγλικό κείμενο.